Jadalny rafinowany olej sojowy może być wytwarzany po rafinacji surowego oleju sojowego poprzez kruszenie, ekstrakcję lub wstępne prasowanie i ekstrakcję soi. Soja to roślina o niskiej zawartości oleju, która mieści się w granicach 11 – 20 proc. Ekstrakcja rozpuszczalnikiem jest powszechnie stosowana w ekstrakcji oleju sojowego w normalnych warunkach. Olej wytwarzany metodą ekstrakcji rozpuszczalnikiem ma dobrą jakość i niższe koszty produkcji. Schemat przetwarzania oleju sojowego przedstawia się następująco:
Soja – oczyszczanie – kruszenie – zmiękczanie – płatkowanie – ługowanie – odparowywanie – odpędzanie – surowy olej sojowy – filtrowanie – nawilżanie – rafinacja alkaliów – bielenie – dezodoryzacja – olej sojowy
Proces obróbki soi
Oczyszczanie i suszenie soi to pierwszy etap przetwarzania w fabryce oleju sojowego. Łuski sojowe należy usunąć przed ekstrakcją oleju sojowego, ponieważ wchłonęłyby część oleju i doprowadziłyby do niższego uzysku oleju. Łuszczenie soi można przeprowadzić przez pękanie nasion soi, a łuski i pęknięte ziarna soi można oddzielić mechanicznie. Olej sojowy hurt poddaje się ekstrakcji po wstępnej obróbce. Nasiona muszą zostać przetworzone na płatki w ekstraktorze, a następnie zanurzone w rozpuszczalniku – najczęściej jest nim heksan. Wyekstrahowane płatki zawierają tylko około 1% oleju sojowego i można je wykorzystać jako paszę dla zwierząt gospodarskich lub do produkcji produktów spożywczych, takich jak białko sojowe. Następnie surowy olej sojowy poddaje się dalszemu oczyszczaniu. Kolejny etap obróbki stanowi rafinacja.
Jak używać oleju sojowego?
Olej sojowy jest wszechstronnym olejem spożywczym i może być stosowany do wszystkiego, od sosów sałatkowych po głębokie smażenie. Ze względu na swoje szerokie zastosowanie pozostaje jednym z najczęściej spożywanych olejów na całym świecie. Jego neutralny smak sprawia, że w większości przepisów jest łatwym zamiennikiem innych olejów roślinnych, np. słonecznikowego czy rzepakowego. Olej sojowy ma wysoką temperaturę dymienia, około 230 stopni Celsjusza, co oznacza, że można go używać do gotowania potraw w wysokich temperaturach, głównie do pieczenia i smażenia – bez obaw o przypalenie się potrawy. Olej sojowy można przechowywać w lodówce, aby zapewnić przedłużoną świeżość. W chłodzie może stać się mętny, ale efekt ten jest nieszkodliwy i ustąpi po ogrzaniu produktu do temperatury pokojowej. Inną dość istotną zaleta tego produktu jest jego niewygórowana cena.